Wat is initiatiefrecht?
De stemmenkampioen van de grootste lijst krijgt na de lokale verkiezingen het initiatiefrecht om een meerderheid te vormen. Deze verkozene krijgt 14 dagen de tijd om een meerderheid te vormen vanaf de dag die volgt op de dagtekening van het proces-verbaal van de verkiezingen.
De lijstgrootte wordt bepaald op basis van het stemcijfer, zoals vastgelegd in het proces-verbaal van het gemeentelijk hoofdbureau.
De resultaten van de verkiezingen zullen beschikbaar zijn op Vlaanderenkiest.be.
Als de stemmenkampioen van de grootste lijst er niet in slaagt om een meerderheid te vormen, dan gaat het initiatiefrecht over naar de stemmenkampioen van de 2e grootste lijst en zo verder. Er is dus voorzien in een cascaderegeling. De volgorde van de toekenning van het initiatiefrecht is vastgelegd in formulier G86.
Einde en overgang van het initiatiefrecht
Het initiatiefrecht neemt een einde:
- als de houder van het initiatiefrecht een meerderheid heeft gevormd door de indiening van een gezamenlijke akte van voordracht voor de schepenen
- als elke houder van het initiatiefrecht dit recht heeft uitgeput
- uiterlijk op de 3e dag voor de installatievergadering van de gemeenteraad.
Het initiatiefrecht gaat over naar de stemmenkampioen van de volgende lijst in afnemende volgorde van lijstgrootte als:
- de houder van het recht binnen de voorziene termijn van 14 dagen geen gezamenlijke akte van voordracht voor schepenen heeft ingediend
- de houder van het initiatiefrecht via een verklaring van afstand aangeeft dat hij afziet van zijn recht.
Als het initiatiefrecht overgaat, start de volgende periode van 14 dagen de dag nadat de handeling die het initiatiefrecht doet overgaan, zich voordoet.
Gevolgen niet-naleven van het initiatiefrecht
De indiening van de gezamenlijke akte van voordracht voor de schepenen moet met respect voor het initiatiefrecht gebeuren. Dit is het geval als de gezamenlijke akte is ingediend door de houder van het initiatiefrecht in de periode waarbinnen hij het initiatiefrecht had. De indiening of ondertekening van een gezamenlijke akte van voordracht met miskenning van het initiatiefrecht heeft grote gevolgen:
- de ingediende akte is onontvankelijk
- de verkozenen die dergelijke akte ondertekenden, kunnen geen uitvoerend mandaat meer opnemen of waarnemen tijdens de volledige bestuursperiode. Zij kunnen de gemeente ook niet meer vertegenwoordigen.
Wie heeft initiatiefrecht?
De gedetailleerde regelgeving kan je vinden op de website van Binnenlands Bestuur Vlaanderen.
De algemeen directeur zorgt ervoor dat iedereen op de hoogte is van wie het initiatiefrecht uitoefent.
De algemeen directeur publiceert de volgorde van het initiatiefrecht op de website van de gemeente. Die volgorde is vastgelegd in formulier G86 dat als bijlage bij het proces-verbaal van het hoofdbureau is opgenomen. De algemeen directeur publiceert wanneer het initiatiefrecht is geëindigd of wanneer het initiatiefrecht overgaat en wie het dan uitoefent.
Als het initiatiefrecht overgaat, dan start de volgende periode van 14 dagen de dag na het einde van het initiatiefrecht.
Je vindt hier het formulier G86 met de volgorde van de houders van het initiatiefrecht en een overzicht.
Termijnen
Periode | Start initiatiefrecht | Stemmenkampioen van | Einde initiatiefrecht | Overgang naar volgende initiatiefhouder/einde/afstand |
1 | Maandag 14/10/2024 | Vernieuwing – Bart LAEREMANS | Ten laatste maandag 28/10/2024 – 23.59u | De houder van het initiatiefrecht heeft een meerderheid gevormd door de indiening van een gezamenlijke akte van voordracht voor de schepenen + vz gemeenteraad + vz BCSD, bij de algemeen directeur op 25/10/2024 |